Polskie Towarzystwo Lekarskie
Polskie Towarzystwo Lekarskie - Stowarzyszenie Wyższej Użyteczności powstało w Polsce w latach 1951-1953. Był to okres, w którym zlikwidowano Izbę Lekarską, jako organizację elitarną nie pasującą do ówczesnego ustroju. Rodowód PTL jest bardzo odległy i z wielkim tradycjami. Już w 1805 r. powstało Towarzystwo Lekarskie Wileńskie, w 1820 r. Towarzystwo Lekarskie Warszawskie, w 1866 r. Towarzystwo Krakowskie, w 1901 r. Towarzystwo Lekarskie Lwowskie i inne.
Wyniszczająca wszystko, co polskie II-ga wojna światowa rozbiła działalność wielu Towarzystw Lekarskich. PTL bazując na doświadczeniach i tradycjach towarzystw przedwojennych zintegrowała organizacyjnie lekarzy pracujących na terenie Polski po 1945 r. Na ziemiach byłego w tej chwili województwa tarnobrzeskiego, w okresie przed II-gą wojną światową pracujący tu lekarze należeli częściowo do Towarzystwa Lekarskiego Lubelskiego założonego w 1874 r. i Towarzystwa Lekarskiego Lwowskiego. W 1951 r. powstało Koło PTL w Sandomierzu, w 1953 r. w Stalowej Woli i Tarnobrzegu nieco później w innych miastach województwa tarnobrzeskiego. PTL najliczniejsze w Polsce, jest towarzystwem, którego celem jest integracja społeczności lekarskiej w celach podnoszenia poziomu wiedzy i kwalifikacji lekarskich, a w szczególności: - kształtowanie zaangażowanych postaw etycznych lekarzy, - podnoszenie poziomu naukowego i kwalifikacji naukowych lekarzy, - organizowanie zjazdów, konferencji i posiedzeń naukowych, - udzielanie pomocy młodym lekarzom rozpoczynającym pracę.
PTL swoją działalność naukową i statutową realizuje poprzez liczne posiedzenia naukowe Kół, posiedzenia naukowe w skali województwa, sympozja i inne konferencje naukowe. Oddział PTL w Stalowej Woli propagował i nadal to czyni, tematykę posiedzeń naukowych interesującą wszystkie specjalności lekarskie: alkoholizm, narkomania, palenie tytoniu, AIDS. Tarnobrzeski Oddział Wojewódzki PTL z siedzibą w Stalowej Woli został powołany na pierwszym zebraniu delegatów w październiku 1977 r. W tym czasie działało 6 kół terenowych w Sandomierzu, Staszowie, Opatowie, Stalowej Woli, Tarnobrzegu i Janowie Lubelskim.
20.X.1967 roku powstało Koło PTL w Janowie Lubelskim. Pierwszym przewodniczącym został dr Władysław Anasiewicz, sekretarzem dr Lucjan Jantos, a skarbnikiem lek. med. K. Ciempiel-Sagan. Członkami zarządu stali się: lek. med. Madzi Michał, lek. med. Sieńko Zbigniew, lek. med. Fyk Jerzy oraz mgr farmacji Łukasik Stanisława. Koło liczyło 28 członków i zostało zarejestrowane 28.II.1968 roku.
Terminy posiedzeń naukowych ustalono na pierwszy dzień każdego miesiąca o godzinie 9:30. W toku dyskusji postanowiono, iż posiedzenia lekarskie będą miały jak gdyby 3 części, 1 część teoretyczna, 2 część omawiająca ciekawe przypadki ze szczególnym uwzględnieniem przypadków kończących się zgonem, 3 część to bieżąca informacja z czasopism lekarskich oraz doniesień o wprowadzeniu w obieg nowych leków. Ustalono także, że lekarze uczestniczący w kursach doskonalenia lekarzy oraz konferencjach naukowych będą składali sprawozdania na najbliższych posiedzeniach naukowych. Uczestnicy posiedzenia poparli wniosek lek. med. H. Sturskiego o możliwości zorganizowania lektorów z języków obcych. Oprócz przewidywanych składek członkowskich obecni na posiedzeniu dobrowolnie opodatkowali się na sumę 10 zł na wydatki bieżące.
Do roku 1968 koło nadal liczyło 28 członków. W 1969 r. powiększa się do 39 członków.
W 1969 r. Koło PTL w Janowie Lubelskim organizuje Spotkania Kliniczne. Udział dr A. Karolaka z I Kliniki Chorób Wewnętrznych w Lublinie, dr med. W. Pawławski z II Kliniki Chirurgicznej AM w Lublinie, który 2 V 1969 r. wygłosił referat "o ciężkich uszkodzeniach ciała, przy których dochodzi do porażeń ośrodków oddechowych i postępowanie".
W latach 1917 - 1978 koło PTL w Janowie Lub ulega zmianom. W r. 1971.1.V do innego powiatu przenosi się dotychczasowy skarbnik koła lek. med. K. Ciempiel - Sagan oraz z dn. 1.IX.1971 r. przenosi się jeden z członków zarządu lek. med. M. Machi. Jak podaje sprawozdanie z działalności koła za 1971 r. praca PTL nie stała na odpowiednim poziomie, nie przeprowadzano planowanych zebrań i szkoleń.
W 1974 r. odchodzi z Janowa Lub. lek. med. Zygmunt Furmaga, w 1976r. wyprowadza się z Janowa Lucjan Jantos. Skromna kadra medyczna z wyższym wykształceniem przy szczególnym braku specjalistów, rozległość terenu działania, złe warunki lokalowe tutejszych zakładów służby zdrowia, znaczna odległość klinik były specyfiką powiatu Janowskiego.
Szczupłość kadry medycznej i złe warunki pracy powodowały często przemęczenie które, wraz z dużą odległością od ośrodków klinicznych mogących być bazą szkoleniową, zniechęciło niektórych lekarzy do pracy na tym terenie. Aby temu przeciwdziałać władze tutejszej Służby Zdrowia przy współudziale ordynatorów postanowiły mimo skromnych możliwości dokształcać lekarzy i szkolić specjalistów w swoim środowisku.
W 1973 r. odbyło się 5 zebrań koła, na których wygłoszono 19 referatów naukowych, zorganizowano ponadto 2-krotnie konferencje okrągłego stołu dla omówienia całości zagadnień nowotworów i niewydolności kory nadnerczy. W 1974 r. zorganizowano 7 zebrań naukowych z 26 referatami oraz jedną konferencję okrągłego stołu na temat leczenia krwią, środkami krwiopochodnymi i zastępczymi. W 1975 r. odbyło się 8 posiedzeń naukowych z 28 referatami. W 1976 r. odbyło się 9 zebrań i wygłoszono 27 referatów. W 1977 r. zebrań odbyło się 7 i wygłoszono 24 prace.
15.IV.1978 r. zostaje wybrany nowy zarząd koła: przewodniczący - lek. med. L. Wojdyło, z-ca przewodniczącego - lek. med. J. Wójcicka, sekretarz - lek. med. E. Kolibska, skarbnik - lek. med. K. Cierpiatka, członkowie zarządu koła: lek. med. W. Serafin, lek. J. Fyk, mgr Romaniuk, komisja rewizyjna w składzie: przewodniczący - lek. med. M. Żak, członkowie - lek. med. J. Żmuda oraz lek. med. E. Flis.
Rok 1978 był dla PTL, zarówno dla Zarządu Głównego, jak i dla wszystkich jego ogniw, rokiem wytężonej pracy. Zostały sfinalizowane wieloletnie prace nad opracowaniem i wydaniem znowelizowanej wersji "Zbioru zasad Etyczno - Deontologicznych Polskiego Lekarza" oraz prace nad projektem nowego statutu PTL. Został także powołany do działania Komitet Budowy Domu Lekarza Seniora PTL. W 1978 r. zamknął także prace nad ostatecznym kształtem nowej struktury organizacyjnej Towarzystwa. W tym też roku wzrosła znacznie liczba członków Towarzystwa liczyło ono 24,036 członków, 251 koła terenowe, zaś liczba zrzeszonych w PTL lekarzy stanowiła 35,7% ogółu lekarzy w całym kraju. Do jednego z bardziej aktywnych oddziałów należał Lublin.
W latach 1978 - 1984 w oddziale Janowskiego koła wzrosła liczba członków z 44 do 70 na 73 lekarzy zatrudnionych w tutejszym Zakładzie Opieki Zdrowotnej. 12.XII.1979 r. przewodniczący koła lek. Leon Wojdyło przenosi się do innego województwa, a nowym przewodniczącym zostaje wybrany lek. Władysław Serafin. Główną formą działalności koła jest prowadzenie szkoleń wewnątrzzakładowych. Prawie na każdym posiedzeniu koło podawana była informacja o aktualnym zabezpieczeniu w leki w janowskich aptekach przekazywana przez kierownika jednej z aptek. Dyrekcja ZOZ korzystając z obecności większości lekarzy na posiedzeniach koła przekazywała informacje bieżące dotyczące pracy ZOZ. Członkowie koła uczestniczyli również w posiedzeniach naukowych Koła PTL w Sandomierzu, oraz w posiedzeniach Zarządu Wojewódzkiego w Stalowej Woli. Lekarze korzystający z kursów szkoleniowych organizowanych przez Centrum Medyczne kształcenia Podyplomowego po powrocie składali na posiedzeniach informację z odbytych szkoleń. Jedną z form działania było nawiązanie współpracy ze Szkołą Medyczną i aktywny udział w szkoleniu kadry pielęgniarskiej na bazie tutejszego szpitala. Z udziałem Koła PTL organizowane były również: posiedzenie Wojewódzkiego Oddziału Towarzystwa Rehabilitacji; posiedzenie Towarzystwa Chirurgów Polskich z udziałem pracowników naukowych Akademii Medycznej w Lublinie, oraz lekarzy wielu sąsiednich ZOZ-ów; posiedzenie Towarzystwa Internistycznego z udziałem pracowników naukowych Kliniki Nefrologicznej w Lublinie.
Początek lat osiemdziesiątych był trudny dla PTL. Duży wpływ na jego działalność wywarła sytuacja społeczno-polityczna, jaką spowodowały protesty robotników na Wybrzeżu i Śląsku odbiły się one szerokim echem w środowisku lekarskim. Dla koła janowskiego sytuację utrudniały wytężone prace nad uruchomieniem nowego obiektu szpitalnego, w co włączyli się wszyscy członkowie koła. Mimo tych trudności koło prowadziło żywą działalność. W roku 1985 w dn. 23-25 V w Janowie Lubelskim zorganizowano Międzynarodowe Sympozjum Urazów Sportowych z udziałem prof. neurologii Jagny Chochańskiej z Warszawy. Od 1984 r. do 1990 r. funkcję przewodniczącego koła pełnił Jerzy Morylowski. W tym czasie PTL zorganizowało posiedzenie naukowe, które odbyło się w pierwszą rocznicę otwarcia Ośrodka Dializ Pozaustrojowych w Janowie Lubelskim, tj. w 1985 r. W posiedzeniu udział wzięli m.in. referenci z Kliniki Nefrologicznej AM w Lublinie. Referaty wygłosili także lekarze z Janowa Lubelskiego: Elżbieta Kolibska, Andrzej Kamiński i Krzysztof Kalita.
W roku 1990 przewodniczącym Koła zostaje Tadeusz Pawlus. Pełni tą funkcję do roku 1994. Zastępcą przewodniczącego jest Tadeusz Borowski, skarbnikiem Bożena Sawa, sekretarzem Grażyna Kawiak. W roku 1990 koło liczyło 36 członków, później liczba ta wzrosła do 46. W okresie tych czterech lat odbyło się 36 zebrań, wygłoszono 51 referatów, zostały wyświetlone także filmy video o różnorodnej tematyce. Referaty dotyczyły przykładowo takich zagadnień jak: AIDS. Śmierć i umieranie, urazy czaszkowo-mózgowe, profilaktyka osteoporozy. Zajmowano się również tematyką z pogranicza psychologii i medycyny: psychosomatyczne podstawy leczenia chorób, alkoholizm i narkomania wśród młodzieży, nerwice. Na zebrania także wzorem lat ubiegłych zaproszono pracowników naukowych mi.in. z Kliniki Kardiologicznej w Lublinie z cyklem wykładów: wady serca, nadciśnienie tętnicze w szczególnych sytuacjach klinicznych. Nowością był cykl wykładów z zakresu leczenia krwią i preparatami krwiopochodnymi, prowadzony przez pracowników Punktu Krwiodawstwa. Starano się również przedstawić nowości farmaceutyczne, zapraszani byli właściciele aptek do prezentowania wchodzących na rynek nowości. Koło współpracowało z przedstawicielami Izb Aptekarskich w celu niedopuszczenia uchybień przy wydawaniu i płatności za leki. Frekwencja na zebraniach zazwyczaj przekraczała liczbę członków koła.
W VI 1994 r. zostaje wybrany nowy Zarząd Koła Przewodniczący - Zdzisław Sałdan, zastępca - Dorota Anasiewicz, członkowie - Dariusz Mierzwa i Wiesław Olech. Zarząd ten pełni funkcję do 1997 r.. Koło liczyło 51 osób. Organizowane były spotkania, które gromadziły także lekarzy z sąsiednich Kół województwa tarnobrzeskiego, zamojskiego, lubelskiego. Liczba uczestników spotkań była zróżnicowana od 20-90 osób było to uzależnione od rodzaju zebrania. W okresie działalności opisywanego przeze mnie Zarządu Koła, odbyło się posiedzenie naukowe, w którym udział wzięli lekarze pracujący w ZOZ z Niska, Biłgoraju, Stalowej Woli, Kraśnika. W posiedzeniu udział wzięły 52 osoby. Wykład wygłosił dr A. Emeryk, adiutant Kliniki Pediatrii Akademii Medycznej w Lublinie, tematem wykładu było "Zakażenie układu oddechowego". Spotkania Koła odbywały się w trzeci czwartek miesiąca. Tematyka spotkań to np. Zasady refundacji leczenia, alergia - diagnostyka i leczenie, Współczesne zasady organizacji służby zdrowia, Prezentowane były także osiągnięcia poszczególnych Oddziałów Szpitala w Janowie Lubelskim.
W Marcu 1997 roku odbyły się nowe wybory i nowy zarząd Koła, który działa do chwili obecnej. W 1997 roku przewodniczącym PTL w Janowie Lubelskim zostaje Piotr Roczniak, zastępcą Piotr Hałabis, członkowie to Artur Mrozowski i Maysam Bacher. Liczba członków Koła zwiększyła się do 84. W roku 1997 odbyło się 7 spotkań w tym 2 spotkania były wewnętrznymi zebraniami członków Koła. Spotkania były poświęcone m.in.: problemom śmierci klinicznej i transplantologii, cukrzycy, zakażeń wewnątrzszpitalnych. Część wykładów prowadzona była przez wykładowców z ośrodka klinicznego. W 1998 r. zorganizowano 11 spotkań. 2 z nich: kurs Opieki Paliatywnej i posiedzenia naukowe zgromadziły lekarzy z sąsiednich jak również i z dalszych województw. Kierownikiem naukowym kursu opieki paliatywnej był prof. dr hab. Jacek Łuczak z Kliniki Opieki Paliatywnej AM im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu, będący jednocześnie Przewodniczącym Krajowej Rady Opieki Paliatywnej. W kursie wzięło udział 86 lekarzy i pielęgniarek. W V 1998 roku wspólnie z Oddziałem Lubelskim i Białostockim Towarzystwem Chirurgów Polskich został zorganizowany w Janowie zjazd naukowy poświęcony żywieniu pozajelitowemu w chorobach przewodu pokarmowego. Kierownikiem naukowym kursu był prof. dr hab. Bruno Szczygieł z Kliniki Chirurgii Gastroenterologicznej w Warszawie. W spotkaniach naukowych koła udział brali lekarze lubelskich klinik m.in. z Kliniki Urologii, Kliniki Gastroenterologii. Takie spotkania z wykładami z ośrodków klinicznych bardzo ułatwiło nawiązanie kontaktów zawodowych, a także stwarzało możliwości poznania dokonań placówek badawczych.
Polskie Towarzystwo Lekarskie dawało i daje wszystkim lekarzom możliwości wszechstronnego dokształcania. Było i jest najliczniejszą organizacją lekarzy, integrującą w swoich szeregach specjalistów wszystkich dziedzin, a także lekarzy rozpoczynających pracę.
Jak każde społeczeństwo tworzące określony organizm ze swoimi prawami i obowiązkami, określona grupa zawodowa tego społeczeństwa tworzy własny system wartości, praw i obowiązków. Środowisko lekarskie jak każde inne ustala pewne wzorce zachowań, praw i obowiązków swojego zawodu. Lekarze są jedyną grupą zawodową, która od wieków miała swój własny kodeks etyczny, niezależny od światopoglądu i wyznawanej religii. Tradycyjną etyką Hipokratesa cechował głęboki humanizm. Ta etyka wzywała do ochrony życia od początku do końca, nakazywała życie cenić i ochraniać, nigdy człowiekowi nie szkodzić, nigdy życia nie skracać. Niektóre jej sformułowania uległy częściowo dezaktualizacji z powodu postępu medycyny i zmiany stosunków społecznych. Mimo to rola lekarza jest niepodważalna, a ratowanie zdrowia i troska o życie każdego człowieka jest powołaniem i obowiązkiem każdego lekarza.
Monika Koguc
("Historia Szpitalnictwa W Janowie Lubelskim Po II Wojnie Światowej W Latach 1945-1998")